Популярные сообщения

понедельник, 4 июля 2011 г.

Культурăллă ӳсентăрансем.Перевод.

Культурăллă ӳсентăрансем:

    Вир - просо.
    Пăри - полба.
    Тулă - пшеница.
    Урпа - ячмень.
    Пăрçă - горох.
    Сĕлĕ - овес.
    Ыраш - рожь.
    Нимĕç пăрçи (Хура пăрçа, Çыруллă пăрçа, Патак парçи) - бобы.
    Сухан - лук.
    Çарăк - репа.
    Шалча пăрçи - фасоль обыкновенная.
    Хура тулă, хуратул - гречиха.
    Çĕрулми, улма, паранкă - картофель.
    Кишĕр, муркав - морковь.
    Купăста - капуста.
    Кантăр - конопля.
    Ясмăк - чечевица.
    Шур тулă, тĕкĕ (архаизм) - рис.
    Чакан тулă - кукуруза.
    Йĕтен - лен.
    Тутлă кăшман (çарăклă кăшман, сар кăшман) - брюква.
    Кăшман, чĕкĕнтĕр - свекла.
    Хĕрлĕ кăшман (чĕкĕнтĕр) - свекла столовая.
    Шурă кăшман (чĕкĕнтĕр), сахăр кăшманĕ - свекла сахарная.
    Выльăх кăшманĕ (чĕкĕнтĕрĕ) - свекла кормовая.
    йӳçĕ кăшман (хура кăшман) - редька.
    Хăяр - огурец.
    Мăн хăяр, калăм хăярĕ, тын хăяр, кавăн - тыква.
    Ыхра - чеснок.
    Помитор - Помидор.
    Вĕт кăшман, редик - редис.

Ӳсентăрансем:

    Çĕрçи чĕрни - укроп.
    Хĕвел çаврăнăш - подсолнух.
    Салат - салат.
    Петрушкă - петрушка.
    Хрен - хрен. (латыши, русские и многие дургие взаимствовали у булгаро-чуваш)
    Пăрăç - перец.

Тĕмĕсем:

    Хурлăхан - смородина.
    Йĕплĕ хурлăхан - крыжовник.

Çырласем:

    Улмуççи - яблоня, пан улми - яблоко.
    Вишня, чие - Вишня.
    Кӳкен, тёрăн (торн), кӳкен йывăççи, тăрăн йывăççи - тёрн.
    Хăмла çырли - малина.
    Хура çырла, хура хăмла çырли, кушак çырли - ежевика
    Çĕр çырли - земляника, клубника
    Виктори - клубника.
    Кăвак çырла, çĕрçи çырли, ирка - ирга.

Çумлă курăксем:

    Вĕлтрен - крапива.
    Анра çарăк - сурепица обыкновенная.
    Суккăр вĕлтрен - яснотка белая.
    Йытă пырши, йытпырши, - вьюнок полевой.
    чăрăш тăрри - хвощ полевой.
    Мăкăр пуç, клевĕр, пыллă пуç, чана пуç, чавка пуç, ĕмек чечекки, ĕмчĕк курăкĕ и т.д. - клевер.
    Пиçĕн - бодяк.
    Мăян - лебеда
    Пултăран - борщевик.
    Сырлан, сырлан ути, сырлан курăкĕ - подмаренник.
    Кăлкан - Ковыль перистый.
    Чакан, хурапуç - рогоз широколистный.
    Тилпĕрен, ухмах курăкĕ - Белена.
    Хăях - осока
    хупах - лопух.
    Хунчав - ярутка.
    Пукра - куколь
    Хухă - Скерда.
    Çеçпĕл - мудуница.
    Серте - сныть.
    Пĕтнĕк - мята.
    Илепер - Донник
    Калемпĕр - тмин.
    Майра хуххи, майруххи, вырăс хуххи, вырăс хуххи кĕпçи - свербига восточная.
    Хур хуххи, Хурхух, - осот полевой.
    шăши хуххи, кикенек - череда трехраздельная.
    кикенек - череда.
    Тикенек - белена белая, дурнишник обыкновенный.
    чикенек - татарник колючий.
    чаканак - рогоз.
    Шăршлаккай, шăршланкка - дягиль лекарственный.
    шăшлакка, шăршланки - дягиль
    Тĕклеккей - бутен клубненосный.
    Шăмакка, Шăмакка кĕпçи, шаршлă кĕпçе - Дудник лесной.
    Шăматка, шăмака, шăмакка - дудник.
    Кушак ути, кушак курăкĕ - валериана лекарственная.
    кушак кĕпçи - Тмин обыкновенный.
    Антăс, антăс курăкĕ - девясил высокий.
    Пултăран кĕпçи. - борщевик сибирский.
    Матрӳшке, матрӳшке курăкĕ - душица обыкновенная.
    Чемчем, чемчем курăкĕ - горец птичий.
    Кăчăр, кăчăр курăкĕ - хвощ болотный.
    Ама хупахĕ, çыр хупаххи, шуйттан хупаххи - мать-и- мачеха.
    шыв хупаххи, шыв хупахĕ - кубышка жёлтая.
    Кĕтӳç хутаççи - пастушья сумка.
    Кушак чакăчĕ - просвирник пренебрежённый.
    Мулкач хăлхи - ландыш.
    Шур тăрăллă хыт курăк - тысячелистник.
    Пилеш курăкĕ, пилеш тăрлă курăк - пижма обыкновенная.
    Шур курăк, Шур çеçке, Шурă чечек - тысячелистник обыкновенный.
    вырăс ут кăшкарĕ - щавель.
    Кушак çырли курăкĕ - просвирник
    Хир качаки мамăкĕ - пушица влагалищная.
    сĕлĕ шур утийĕ - овсяница.
    Кушак хӳри шур ути - лисохвост луговой.
    Сарпуç - Первоцвет лекарственный.
    Хĕрлĕ кут, Хĕрлĕ туна - ширица.

Комментариев нет:

Отправить комментарий

Песня А.Наумова "Егоркино".

Архив блога